Czujki
BAZA WIEDZY
Czym są czujniki PIR? Czujki ruchu (pasywnej podczerwieni)
Jednym z elementów współczesnego systemu sygnalizacji włamania i napadu jest czujnik ruchu reagujący na pojawienie się intruza w dozorowanej przez niego strefie. Obecnie na rynku dominują pasywne czujniki podczerwieni. Jako przyczyny tego stanu rzeczy należy wymienić ich stosunkowo niską cenę, łatwość instalacji i regulacji czułości oraz stosunkowo dużą odporność na fałszywe alarmy.
Pasywne czujki podczerwieni informują centralę alarmową o pojawieniu się w obszarze, który jest przez nie nadzorowany, poruszających się i emitujących ciepło obiektów. Idea działania czujek tego typu oparta jest na pomiarze promieniowania cieplnego. W tym miejscu trzeba przypomnieć kilka podstawowych zasad fizyki. Każde ciało fizyczne ma jakąś temperaturę, a zatem emituje promieniowanie cieplne. Promieniowanie to jest niewidoczne dla ludzkiego oka, dopóki temperatura obiektu nie osiągnie 500 stopni Celsjusza. Tę niewidoczną dla ludzkiego oka część promieniowania cieplnego nazywa się promieniowaniem podczerwonym. Z punktu widzenia systemu sygnalizacji włamania i napadu istotne jest wykrycie obecności w nadzorowanym obszarze człowieka, którego tam w danym momencie być nie powinno. Naturalnie moc promieniowania emitowanego przez człowieka jest niewielka, a na dodatek może być trudno wykrywalna na tle otoczenia, które przecież również jest źródłem emisji ciepła. Dlatego czujki PIR koncentrują się na wychwytywaniu gwałtownych zmian temperatury w swoim polu widzenia. Właśnie takie zmiany wywołują poruszający się ludzie.
Ponad to występują czujki o działaniu dualnym (z wykorzystaniem podczerwieni i mikrofali), tj. wykrywających zmianę temperatury oraz ruchu na tle otoczenia. Czujki te wykorzystuje się do ochrony pomieszczeń, w których występują trudne warunki, tj. częste przewiewy, nagłe zmiany temperatury, itp.
Najbardziej popularne czujki to:
CZUJKA EV 100 FIRMY ARITECH
Czujka EV 100 posiada kurtynową optykę lustrzaną, a dodatkowo zabezpieczenie przeciw przeczołganiu.
Cyfrowa analiza sygnału w systemie 4D eliminuje fałszywe alarmy.
Dane techniczne:
- optyka lustrzana,
- ochrona przed przeczołganiem,
- charakterystyka kurtynowa,
- wysokość montażu 1.8 – 3 m,
- zasięg 7-10 m,
- pobór prądu 5-10 mA,
- mikroprocesorowa obróbka sygnału,
- kąt widzenia 86°,
- możliwość wyboru charakterystyki przez instalatora.
CZUJKA PRO PET FIRMY PARADOX
Dane techniczne:
- zasięg: 11×11 m,
- kąt widzenia: 88,5 °,
- kompensacja temperatury,
- auto-pulse,
- nie reaguje na zwierzęta do 18 kg,
- zasilanie: 9-12 V DC,
- pobor prądu: 30 mA.
CZUJKA DUALNA 525D VISION FIRMY PARADOX
Dane techniczne:
- czujnik PIR z mikrofalą,
- czestotliwość mikrofali:10,525 GHz,
- zasięg: 14x14m,
- kąt widzenia:90°,
- podwójny pyroelement,
- auto test,
- mikroprocesorowa analiza sygnału,
- kompensacja temperatury,
- zasilanie :10-16 V DC,
- pobór prądu: 30 mA.
Rodzaje czujek PIR i ich zastosowania
PIR: (passive infrared detector – detektor poczerwieni)
Czujki PIR wewnętrzne
Przeznaczone do montażu wewnątrz budynków. Reagują na zmiany temperatury w nadzorowanym obszarze. Ich zasięg działania jest zazwyczaj mniejszy niż czujek zewnętrznych, ale wystarczający do ochrony pomieszczeń mieszkalnych czy biurowych. Zwykle jest to ok 12m. Zasięgi określa producent czujki.
Czujki PIR zewnętrzne
Odporne na warunki atmosferyczne, takie jak deszcz, śnieg czy zmiany temperatury. Posiadają większy zasięg działania, co pozwala na skuteczne monitorowanie terenów zewnętrznych, takich jak podwórka, parkingi czy ogrody.
Czujki PIR sufitowe
Montowane na suficie, zapewniają szeroki kąt detekcji, co pozwala na objęcie monitoringiem większej powierzchni. Szczególnie przydatne w pomieszczeniach o dużej wysokości, takich jak hale produkcyjne czy magazyny.
Czujki PIR kurtynowe
Tworzą wąską strefę detekcji, przypominającą kurtynę. Idealne do ochrony wejść do budynków, korytarzy czy przejść. Reagują na ruch przecinający wyznaczoną strefę, ignorując ruch równoległy do niej.
Czujki PIR dualne
Wykorzystują zarówno technologię podczerwieni, jak i mikrofal. Zapewnia to większą odporność na fałszywe alarmy, ponieważ do wywołania alarmu konieczne jest wykrycie ruchu przez oba rodzaje czujek.
Montaż i konfiguracja czujek PIR
Wybór odpowiedniego miejsca
Kluczowe znaczenie dla skuteczności czujka PIR ma jego prawidłowe umiejscowienie. Należy unikać miejsc narażonych na bezpośrednie działanie promieni słonecznych, przeciągi czy źródła ciepła. Czujka powinien być skierowany w stronę najbardziej prawdopodobnego kierunku ruchu intruza.
Wysokość montażu
Zwykle wysokość montażu czujek PIR wewnętrznych to około 2,5-3m metry – decydują parametry określone przez producenta. W przypadku czujek zewnętrznych może być konieczne dostosowanie wysokości do specyfiki terenu.
Kąt detekcji
Kąt detekcji czujka powinien być dobrany do chronionej powierzchni. W pomieszczeniach o prostokątnym kształcie zazwyczaj wystarczający jest kąt 90 stopni, natomiast w przypadku pomieszczeń o nieregularnym kształcie lub otwartych przestrzeniach może być konieczne zastosowanie czujka o szerszym kącie detekcji. W pomieszczeniach wąskich lub obszarach o małym kącie ochrony stosuje się kurtyny.
Czułość
Zwykle czułość czujki PIR można regulować, dostosowując ją do warunków panujących w chronionym obszarze. Zbyt duża czułość może prowadzić do fałszywych alarmów, natomiast zbyt mała czułość może spowodować, że czujka nie wykryje intruza. Niektóre czujki zliczają również ilość naruszeń, po których uruchomia alarm.
Konserwacja i utrzymanie czujek PIR
Regularne czyszczenie
Czujki PIR należy regularnie czyścić z kurzu i innych zanieczyszczeń, które mogą wpłynąć na ich działanie. Do czyszczenia można użyć miękkiej ściereczki i delikatnego detergentu.
Sprawdzanie działania
Należy okresowo sprawdzać działanie czujek PIR, symulując ruch w ich strefie detekcji. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości należy skontaktować się z instalatorem lub serwisem.
Wymiana baterii
W przypadku czujek PIR zasilanych bateryjnie należy pamiętać o regularnej wymianie baterii, zgodnie z zaleceniami producenta.